Gdy do naszego domu trafia mały kociak, wszyscy są bardzo podekscytowani. Od razu zaczynamy kompletować wyprawkę i zdobywać wszystkie potrzebne informacje. Jednym z pytań, które się wówczas pojawia dotyczy tego, co kocięta powinny jeść.
Mały kociak – duże potrzeby. Jak wygląda prawidłowa dieta dla kociąt?
Mały organizm bardzo szybko rośnie, dlatego do prawidłowego rozwoju potrzebuje on zbilansowanej, mokrej diety, dostosowanej do potrzeb drapieżnika, bogatej w składniki odżywcze. Zarówno u kociaków, jak i u dorosłych kotów w diecie nie powinno być karmy suchej. Prowadzi ona do odwodnienia [1](ponieważ koty większość wody pozyskują z posiłków, nie mają potrzeby picia), może uszkadzać nerki, a także sprzyja rozwojowi otyłości,[2] cukrzycy [3] oraz powstawaniu struwitów [4] i szczawianów wapnia [5] w pęcherzu moczowym.
W diecie małych kociąt bardzo istotna jest również wielkość i częstotliwość dawania posiłków. Błędem jest pozostawianie swobodnego, nielimitowanego dostępu do karmy – kot powinien zjadać niewielkie porcje posiłków kilka razy dziennie, jednak powinny być one wydawane przez opiekuna. W przypadku kociąt do pierwszego roku życia można pozwolić sobie na karmienie „na żądanie” za każdym razem, gdy zwierzę sygnalizuje głód.
Nie należy przejmować się zbytnio ilością zjadanego pokarmu – kocięta często pochłaniają ogromne ilości jedzenia, ponieważ ich intensywnie rosnący organizm potrzebuje dużej dawki energii. Warto jednak obserwować sylwetkę malucha, czy przy dużych porcjach nie zaczyna zbyt mocno przybierać na wadze. Gdy kot zaczyna dorastać, jego apetyt stopniowo się normuje, dzięki czemu w okolicach pierwszych urodzin można zacząć dawać mu wyliczone porcje.
Mleko do picia? To zły pomysł!
Wbrew powszechnie panującym mitom, koty nie powinny dostawać do picia mleka. Po zakończeniu karmienia przez matkę, do picia powinny dostawać wyłącznie wodę. Mleko zawiera szkodliwe cukry oraz kazeinę – białko, które może powodować u kociąt bóle brzucha, biegunki i problemy gastryczne. Z tego powodu zarówno małe, jak i dorosłe koty nie powinny dostawać mleka do picia, nawet jako dodatku.
Jaka powinna być karma dla kociąt?
Jak już zostało wspomniane, w diecie kociąt nie powinno być miejsca na suchą karmę. Ich jadłospis powinien opierać się wyłącznie o mokre, wysokomięsne posiłki. Koty jako bezwzględni mięsożercy słabo radzą sobie z trawieniem produktów roślinnych, które mocno obciążają ich organizm. Dlatego kupując karmę dla naszych mruczków powinniśmy zwrócić uwagę na zawartość mięsa i produktów zwierzęcych w składzie. Im mniej składników roślinnych i węglowodanów, tym lepiej dla zdrowia naszego kociaka.
Szczególną uwagę należy zwrócić na zawartość mięsa mięśniowego – dobrze jeśli w składzie karmy jest go więcej niż podrobów. W tym celu warto zapoznać się ze sposobem etykietowania i pamiętać, że „kurczak” w składzie to nie to samo, co „mięso z kurczaka”.
Karma dla kociąt – kit czy hit?
Wielu właścicieli uważa, że karmiąc kocięta karmą dla dorosłych kotów może zrobić im krzywdę. Prawda jest jednak zgoła inna – w dużej mierze puszki oznaczone etykietką „kitten” są zwyczajnym chwytem marketingowym. Spora część dobrych jakościowo karm nie posiada wersji dla kociąt. Dlaczego? Ponieważ te karmy spełniają wymagania zarówno karm dla kotów dorosłych, jak i dla kociaków. Oznacza to, że jeśli kot je dobrej jakości karmę, nie musimy patrzeć, czy posiada ona dopisek „dla kociąt”. W końcu koty wolnożyjące nie rozróżniają wśród swoich ofiar na te dla kociąt i te dla dorosłych kotów.
Skąd więc taka popularność karm „kitten”? To odpowiedź firm na trend wśród właścicieli, którzy chętniej sięgają po produkty z pozoru bardziej dopasowane do potrzeb ich zwierzaka. W rzeczywistości jednak jedyna różnica tkwi zwykle w kaloryczności karmy – ta dla młodszych mruczków jest zwykle bardziej sycąca niż ta przeznaczona dla dorosłych.
Czym karmić kocie sieroty?
Niestety, nie zawsze koty trafiają do nas po ukończeniu 12 tygodnia życia, jak zalecają behawioryści. Czasem zdarza się, że na naszej drodze staną kilkudniowe maleństwa, których matka zginęła lub je odrzuciła. Jak poradzić sobie z odchowaniem kocich maluszków, które jeszcze nie potrafią samodzielnie jeść karmy?
Z pewnością nie powinniśmy sięgać po mleko krowie, które może poważnie zaszkodzić maluszkom. Dobrym rozwiązaniem może być stosowanie gotowych preparatów mlekozastępczych, dostępnych u lekarzy weterynarii. Nie jest to jednak idealna opcja – często skład tych produktów pozostawia wiele do życzenia.
Inną opcją jest przygotowywanie preparatów mlekozastępczych samodzielnie, jednak wymaga to od nas odpowiedniej wiedzy oraz dostępu do składników. Bez tego jakość tego typu domowych preparatów będzie gorsza niż dobrych komercyjnych produktów. Domowy preparat mlekozastępczy do odchowu kociąt powinien opierać się na tłustym mleku kozim i dodatkach. Oto jeden z zalecanych przepisów:
- 250 ml mleka koziego
- 1 żółtko jaja
- 1 g czystej tauryny
- 0,5 ml oleju z łososia
- 0,5 g martwych drożdży browarniczych [6]
Mieszanka powinna być przechowywana w lodówce, a przed podaniem podgrzana do około 38 stopni. Kocięta powinno karmić się z pomocą strzykawki, pipety lub butelki ze smoczkiem. Kocięta powinny być karmione leżąc na brzuchu, a po jedzeniu mieć wymasowane brzuszki. W wieku około 4-5 tygodni można próbować podawać im pierwsze posiłki z mokrej karmy.
[1] D. G. Thomas, M. Post, G. Bosch, The effect of changing the moisture levels of dry extruded and wet canned diets on physical activity in cats, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28620484/
[2] S.R. Hill, K.J. Rutherfurd-Markwick, G. Ravindran, D.G. Thomas, The effects of differing proportions of dietary macronutrients on the digestibility and post-prandial endocrine responses in domestic cats (Felis catus)
[3] A. K. Hewson-Hughes, M. S. Gilham, S. Upton, A. Colyer, R. Butterwick, A. T. Miller, The effect of dietary starch level on postprandial glucose and insulin concentrations in cats and dogs. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22005401/
[4] M. Funaba, A. Uchiyama, K. Takahashi, M. Kaneko, H. Yamamoto, K. Namikawa, T. Iriki, Y. Hatano, M. Abe; Evaluation of effects of dietary carbohydrate on formation of struvite crystals in urine and macromineral balance in clinically normal cats, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/14974568/
[5] C. M. F. Buckley, A. Hawthorne, A. Colyer, A. E. Stevenson, Effect of dietary water intake on urinary output, specific gravity and relative supersaturation for calcium oxalate and struvite in the cat, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22005408/
[6] A. Cholewiak-Góralczyk, Prawidłowe żywienie kociąt, Animal Expert listopad 2018