Pielęgnacja sierści u kota jest jednym z podstawowych zadań każdego opiekuna. Choć w znacznej mierze zwierzęta te doskonale radzą sobie samodzielnie z utrzymaniem czystości, zaniechanie regularnych zabiegów pielęgnacyjnych prowadzi do gromadzenia się kul włosowych w żołądku, co może skończyć się tragicznie. Potrzebują tego nie tylko koty z długą sierścią, ale również te krótkowłose. Jak dbać o sierść kota, by uniknąć problemów oraz jak radzić sobie z usuwaniem kołtunów?
Sierść kota – rodzaje okrywy włosowej
Sierść kotów domowych potrafi być bardzo zróżnicowana. Zarówno długość włosa, jak i jego struktura oraz ilość podszerstka może znacznie różnić się pomiędzy poszczególnymi rasami kotów czy nawet konkretnymi osobnikami.
Oprócz rozróżnienia na koty z krótką sierścią i koty z długą sierścią (wliczając w to również koty z półdługim włosem), należy wziąć pod uwagę także ilość podszerstka. U przeciętnego kota syjamskiego tego podszerstka jest niewiele, w porównaniu do np. kotów brytyjskich krótkowłosych, u których podszerstek jest bardzo obfity, przez co mimo krótkiej okrywy włosowej sprawiają wrażenie bardzo puchatych.
Sam włos również może się różnić – u jednego kota będzie on gruby i sztywny, u innego cieniutki i miękki. Jeden mruczek będzie miał jedwabiste, lśniące włosy, u innego będą one bardziej wełniste. Tę różnorodność doskonale widać między innymi na przykładzie kotów rasy cornish rex, które posiadają charakterystyczną, kędzierzawą sierść.
Jak dbać o sierść kota? Dobór akcesoriów
Czesanie kota nie należy raczej do skomplikowanych zabiegów. Jednak, gdy przychodzi do wyboru odpowiednich akcesoriów okazuje się, że to proste zadanie zmienia się w mission impossible. Do wyboru mamy mnóstwo różnych szczotek i grzebieni – od tego, jaką decyzję podejmiemy, zależeć będzie komfort zwierzęcia podczas czesania oraz ostateczny stan jego sierści.
Jednym z najpopularniejszych narzędzi do czesania kota są zgrzebła – szczotki posiadające dużą ilość cienkich, zagiętych, metalowych ząbków. Świetnie rozczesują one sierść i pomagają się pozbyć martwego włosa. Pod tą nazwą kryją się jednak również szczotki, które wyglądem przypominają brzeszczot – tzw. Ezzy Groom, które służą wyczesywaniu podszerstka. Warto mieć jednak na uwadze, że tego typu akcesoria mogą uszkadzać strukturę włosa, sprawiając, że łatwiej będzie się łamał i stanie się bardziej matowy.
Kolejnym narzędziem są różnego rodzaju rękawice i gumowe zgrzebła o różnych kształtach. Większość kotów dobrze toleruje zabiegi z użyciem tego typu narzędzi, jednak nie są one zbyt skuteczne w walce z linieniem.
Oprócz tego dostępne są również grzebienie o rozmaitym ustawieniu zębów oraz filcaki, które pozwalają skutecznie rozczesać kołtuny, zwłaszcza u kotów z dłuższą sierścią. Warto jednak pamiętać, że stosując filcak u kota należy być bardzo ostrożnym, by nie wyrządzić zwierzęciu krzywdy.
Na osobną kategorię zasługuje również furminator dla kota, który ostatnio zyskuje na popularności. Jest to narzędzie, które pozwala w prosty sposób usunąć włosy z podszerstka, bez naruszania włosa okrywowego. Jest niezwykle skuteczny w okresie linienia oraz w przeciwdziałaniu skołtunieniu sierści, jednak warto pamiętać o tym, by zachować umiar. Furminator nie jest szczotką, z której powinno się korzystać codziennie. Nie powinien być także jedynym narzędziem do pielęgnacji sierści u kota. Zbyt intensywne używanie tego narzędzia może skutkować całkowitą utratą podszerstka, przez co kot utraci zdolność do termoregulacji. Ponadto, sam furminator dla kota nie rozczesuje sierści, dlatego jeśli nasz kot ma kołtuny, warto najpierw użyć innej szczotki. Lepiej unikać również stosowania go do czesania ogona, ponieważ włosy wolno tam odrastają.
Jak dbać o sierść kota długowłosego?
Koty długowłose (nazywane często również półdługowłosymi), są często dużo bardziej wymagające w kwestii pielęgnacji od kotów z krótką sierścią. Ich szata znacznie łatwiej ulega sfilcowaniu, częściej pojawiają się również kołtuny. Dlatego ważne jest, by przyzwyczajać zwierzaka do pielęgnacji sierści jak najwcześniej.
U kotów długowłosych posiadających gęsty podszerstek, takich jak norweskie leśne, syberyjskie czy persy, do regularnego czesania najlepiej sprawdzają się grzebienie o długich, rzadko osadzonych zębach. Dzięki nim możemy łatwiej dostać się głębiej do podszerstka i porządnie wyczesać gęste futro przy samej skórze. Do pozbycia się nadmiaru martwej sierści dobrze sprawdzi się rękawica do czesania oraz furminator przeznaczony dla kotów długowłosych. Gdy zwierzak zrzuci większość okrywy w okresie letnim, należy stosować grzebienie o krótszych ząbkach.
Jeśli mamy do czynienia z kotami długowłosymi o skąpej ilości podszerstka, takimi jak kot somalijski, turecka angora, kot jawajski czy kot balijski, najlepiej sprawdzą się grzebienie o niewielkiej gęstości i średnich lub krótkich zębach. Równie często można stosować również zgrzebła, najlepiej zakończone kulkami z tworzywa, a także rękawice do czesania, które wygładzają szatę i usuwają martwy włos. Odradza się stosowanie furminatora, ze względu na możliwość zniszczenia włosa okrywowego. Jest to dopuszczalne jedynie w okresie intensywnego linienia.
Usuwanie kołtunów
Pielęgnacja sierści to także konieczność radzenia sobie z różnymi zaniedbaniami. Kołtuny u kota, zwłaszcza długowłosego, lubią tworzyć się zwłaszcza w miejscach, które często pomijamy w trakcie czesania – w pachwinach oraz na brzuchu, a w przypadku kotów z dłuższą sierścią – także na kryzie i ogonie.
Skołtuniona sierść z czasem może powodować problemy – pod filcem skóra futrzaka nie oddycha prawidłowo, co może sprzyjać powstawaniu odparzeń oraz problemów natury dermatologicznej. Duża ilość kołtunów może sprzyjać także tworzeniu się kul włosowych w układzie pokarmowym zwierzaka, gdy ten postanowi samodzielnie je rozczesać. To z kolei może doprowadzić do problemów z drożnością jelit, które w skrajnych przypadkach mogą skończyć się operacją.
Jeśli nasz futrzak ma kołtuny, warto jak najszybciej zadbać o ich wyeliminowanie. Możemy wspomóc się specjalnymi preparatami, które wspomagają bezbolesne rozczesywanie. W skrajnych przypadkach może zaistnieć potrzeba wycięcia kołtunów lub ogolenia zwierzaka, zwłaszcza jeśli pod filcem utworzyła się rana lub stan zapalny. By pozbyć się kołtunów u kotów z długą sierścią wykorzystuje się specjalne narzędzie, zwane filcakiem, które służy rozbiciu kołtunów. Wymaga to nieco wprawy oraz sporej ostrożności, by nie zrobić krzywdy zwierzakowi. Po wszystkim, resztki pociętego przez filcak kołtuna należy powoli rozczesać grzebieniem.
Jak dbać o sierść kota krótkowłosego?
Pielęgnacja sierści kotów krótkowłosych jest znacznie prostsza – w większości przypadków nie wymaga ona bardziej skomplikowanych zabiegów pielęgnacyjnych ani intensywnego czesania. Krótki włos dużo rzadziej się kołtuni, dlatego właściciele mogą spać spokojniej. Jeśli zwierzak ma gęsty podszerstek, najlepiej sprawdzą się zwykłe zgrzebła, które doskonale wyczeszą grubą warstwę puchu. Oprócz tego warto zaopatrzyć się w rękawicę do czesania i gumowe szczotki, a także furminator w okresie intensywnego linienia.
U kotów z niewielką ilością podszerstka jak devon rexy, koty abisyńskie czy syjamskie nie ma konieczności intensywnego wyczesywania futra. Wystarczą rękawice, szczotki włosiane i zgrzebła gumowe, które pozwolą pozbyć się resztek martwego włosa.
Czy koty trzeba kąpać?
W większości przypadków nie ma potrzeby, by przyzwyczajać kota do zabiegów pielęgnacyjnych w postaci regularnych kąpieli. Koty doskonale radzą sobie z usuwaniem zabrudzeń z sierści bez naszej pomocy. Wyjątkiem jest choroba dermatologiczna lub zabrudzenie substancją, której zlizanie mogłoby zaszkodzić kotu. Kąpieli mogą wymagać również koty długowłose, które są regularnie wystawiane oraz zwierzęta otyłe, które nie są w stanie samodzielnie zadbać o swoją pielęgnację.
Czy dieta ma wpływ na stan sierści kota?
Bardzo ważnym aspektem dbałości o okrywę włosową u kotów jest prawidłowa dieta. Kot, którego dieta jest uboga w składniki odżywcze oraz obfituje w produkty pochodzenia roślinnego, rzadko kiedy będzie mógł pochwalić się piękną, jedwabistą szatą. Słabej jakości karma może przyczyniać się także do intensywniejszego linienia, wyłysień, matowienia okrywy oraz powstawania kołtunów.
Prawidłowe żywienie kota powinno opierać się na mięsie i produktach pochodzenia zwierzęcego. Im lepszy skład, tym większa szansa na piękną i zdrową sierść. Warto przy tym zadbać również o prawidłową suplementację składników takich jak cynk, miedź, biotyna czy kwasy omega-3.