Borelioza to prawdopodobnie najbardziej znana choroba odkleszczowa u ludzi. Mało kto jednak zdaje sobie sprawę z tego, że może ona dotknąć również nasze czworonogi. Jakie są objawy boreliozy u psa? Czy jest groźna? Jak wygląda leczenie i profilaktyka tej choroby?
Borelioza u psa - co to za choroba?
Borelioza jest bakteryjną chorobą wywołaną przez krętki z grupy Borellia, której wektorem są kleszcze. Aby doszło do zakażenia, kleszcz musi żerować minimum 24 godziny, dlatego ważne jest jak najszybsze pozbycie się pasażera na gapę.
Objawy boreliozy u psa
Co istotne, nie każdy zarażony pies od razu wykazuje objawy. Borelioza u psa często daje zauważalne symptomy dopiero po kilku tygodniach, a nawet miesiącach od zarażenia. Choroba często ma charakter nawrotowy - po kilku dniach intensywnych objawów może pojawić się poprawa stanu zdrowia, a następnie kolejny rzut objawów.
Pierwsze objawy boreliozy u psa to gorączka, powiększenie węzłów chłonnych, apatia, osowiałość i brak apetytu. W przebiegu choroby może dojść do kłębuszkowego zapalenia nerek w wyniku odkładających się w nich immunokompleksów. Bardzo częstym symptomem tej choroby u psów jest ostry, wielostawowy stan zapalny, który objawia się niesymetryczną kulawizną, bolesnością stawów i obrzękiem. Charakterystyczny jest chwiejny chód i niechęć do aktywności fizycznej
W przeciwieństwie do boreliozy u ludzi, u psów rzadko występuje postać neurologiczna tej choroby, jednak zdarza się, że do wymienionych wcześniej objawów dołączają te z ośrodkowego układu nerwowego, jak drgawki, zaburzenia równowagi czy zmiany behawioralne.
Borelioza u psa - śmiertelność
Nieleczona borelioza u psa może prowadzić do poważnych uszkodzeń organizmu, jak niewydolność nerek, uszkodzenie układu nerwowego czy problemy kardiologiczne. W skrajnych przypadkach ostry przebieg choroby może zakończyć się nawet śmiercią zwierzaka, jednak ma to miejsce przede wszystkim u zwierząt starszych, chorych i osłabionych.
Na szczęście śmiertelność w przebiegu tej choroby jest niska, a wczesna diagnostyka i wdrożenie odpowiedniego leczenia pozwala uniknąć długotrwałych konsekwencji zdrowotnych.
Czy człowiek może zarazić się boreliozą od psa?
Choć borelioza jest chorobą, która dotyka zarówno ludzi, jak i zwierzęta, nie musimy obawiać się transmisji choroby od naszego pupila. Psy chore na boreliozę nie są bezpośrednim zagrożeniem dla człowieka. Jedynym źródłem zarażenia jest ukąszenie przez kleszcza będącego nosicielem boreliozy.
Profilaktyka boreliozy u psa
Jak powszechnie wiadomo, lepiej zapobiegać niż leczyć, dlatego w przypadku psów bardzo ważna jest profilaktyka chorób odkleszczowych. Absolutną podstawą jest stosowanie ochrony przed kleszczami u psów przez cały rok. Pasożyty te żerują w dodatnich temperaturach, a obecny klimat, ciepłe zimy i brak śniegu pozwala im na aktywność bez względu na porę roku. Więcej na ten temat przeczytasz w artykule: Kiedy kleszcze są aktywne?
W przypadku boreliozy istnieje jeszcze jedna metoda profilaktyki - szczepionka. Choć nie daje ona stuprocentowej pewności, że zwierzę nie zachoruje, jest to dodatkowa forma zabezpieczenia, dzięki której nawet w przypadku zachorowania psiak ma szansę na łagodniejszy przebieg choroby.
Szczepionka na boreliozę dla psa podawana jest w dwóch dawkach, w odstępie 3-5 tygodni. Następnie stosuje się dawkę przypominającą co rok. Preparat jest bezpieczny dla psów dorosłych, seniorów oraz suk w ciąży. Warto jednak pamiętać, że nie chroni on przed zarażeniem ani nie zabezpiecza przed innymi chorobami odkleszczowymi, dlatego szczepienie nie powinno zwalniać nas z obowiązku ochrony psa przed pasożytami zewnętrznymi.
Borelioza u psa - diagnostyka
Rozpoznanie boreliozy u psa, w porównaniu do wielu innych chorób odkleszczowych jest stosunkowo proste. Na początku lekarz weterynarii przeprowadza dokładny wywiad z opiekunem, zbierając informacje o występujących objawach, sposobach zabezpieczenia przed kleszczami oraz możliwości narażenia na ukąszenie. Przy okazji wykonuje badanie fizykalne, by ocenić ogólny stan zdrowia - sprawdza między innymi temperaturę, węzły chłonne czy stawy czworonoga.
Kolejny krok to badanie krwi - wykonuje się zarówno zwykłe badanie morfologiczne i biochemiczne, jak i specyficzne testy. Na pierwszy rzut idzie zwykle szybki test ELISA, wykrywający obecność przeciwciał Borrelia burgdorferi w krwi zwierzęcia. Wykonuje się go zwykle wraz z testami na inne choroby odkleszczowe. Jeśli wynik wyjdzie pozytywny, potwierdza się go przy pomocy bardziej czułego, specyficznego testu Western Blot, wykrywającego specyficzne białka powstające w odpowiedzi na obecność bakterii w organizmie psa.
Oprócz tego często zleca się również badanie moczu zwierzęcia, by ocenić funkcjonowanie nerek oraz USG, by zweryfikować stan organów wewnętrznych.
Leczenie boreliozy u psa
U psów leczenie boreliozy zależy przede wszystkim od stopnia zaawansowania choroby oraz występujących objawów. Podstawowe działanie opiera się na długotrwałej antybiotykoterapii. Najczęściej w tym celu stosuje się doksycyklinę, a w łagodniejszej postaci choroby - amoksycylinę. Antybiotyki podaje się przez okres około miesiąca, jednak poprawę stanu zdrowia i samopoczucia zwierzęcia można zaobserwować zwykle już po kilku dniach od rozpoczęcia leczenia. Nie jest to jednak powód, by przerwać antybiotykoterapię, ponieważ grozi to nawrotem choroby.
Oprócz antybiotyków w leczeniu boreliozy u psów stosuje się również leki przeciwzapalne i przeciwbólowe. Mają one za zadanie złagodzić ból oraz zminimalizować zapalenie stawów, a także poprawić pracę nerek, które często ulegają uszkodzeniu. W razie potrzeby podawane są również kroplówki oraz inne leki objawowe.
Wcześnie rozpoznana i odpowiednio leczona borelioza jest całkowicie wyleczalna i nie powoduje długotrwałych konsekwencji zdrowotnych, zwłaszcza u zwierząt, które cieszą się dobrym zdrowiem. Ważne jednak, by po zaobserwowaniu pierwszych objawów, jak najszybciej skontaktować się z lekarzem weterynarii i wdrożyć leczenie.
Zobacz również: Jak bezpiecznie usunąć kleszcza z psa?