Język ciała psa przepełniony jest ogromną ilością subtelnych sygnałów, które ciężko wyłapać opiekunom. W rezultacie, niestety, często dochodzi do błędnej interpretacji zachowania zwierzaka, a co za tym idzie – niezrozumienia na linii pies-opiekun. Aby to zmienić, warto poświęcić więcej uwagi, by nauczyć się psiej mowy ciała.
Analiza psiej mowy ciała pozwala na lepsze zrozumienie naszego czworonoga, pomaga nam popracować nad naszą relacją i pogłębia kontakt z pupilem. Dzięki temu możemy zapewnić zwierzęciu wsparcie, gdy tego potrzebuje i zdjąć z niego ciężar ciężar odpowiedzialności za samodzielne podejmowanie decyzji w sytuacjach stresowych. Jak poznać psią mowę ciała? Co warto wiedzieć na temat interpretacji psich zachowań?
Mowa ciała psa – od szczegółu do ogółu
Najważniejszą kwestią w analizie psiej mowy ciała jest patrzenie na psa w sposób całościowy. Nie możemy skupiać się wyłącznie na jednym geście czy części ciała psa – powinniśmy brać pod uwagę całokształt zachowania zwierzęcia i wszystkie czynniki, które mogą mieć na to wpływ. Interpretujemy zarówno postawę ciała, gesty psa, sposób poruszania, spojrzenie i mimikę, a nie pojedynczy sygnał jak ziewanie czy ruch ogona. Bardzo istotny jest również kontekst danej sytuacji.
Częstym błędem jest interpretacja zachowania psa, przykładowo na krótkim filmiku, który nie przedstawia całego kontekstu. W efekcie może dojść do błędnego odczytu i niezrozumienia, co dokładnie chciał powiedzieć nasz pies. Zwykle jest to problem wynikający z nadinterpretacji psich zachowań.
- Weźmy na przykład ziewanie – wiele osób już wie, że ziewanie może być sygnałem stresu. Widzimy więc pieska wchodzącego np. na plac szkoleniowy i ziewającego. Obserwator, który nie zna pełnego kontekstu, może więc pomyśleć „oho, ten piesek pewnie stresuje się treningiem, miejscem lub sytuacją”. A tak naprawdę piesek ziewa, bo najzwyczajniej w świecie jadąc na trening spał sobie smacznie w samochodzie i dopiero co został wybudzony i ziewanie nie ma tu nic wspólnego ze stresem – mówi Anna Maciąg-Łuczak, trenerka i zoopsycholożka. – Zawsze więc uczulam swoich kursantów, że ocena danego zachowania musi uwzględniać nie tylko samo zachowanie, ale też szerszą perspektywę, czyli: kontekst, okoliczności przed i po, otoczenie, zachowanie innych uczestników, np. człowieka, psa – podsumowuje behawiorystka.
Interpretacja zachowań psa – najczęściej popełniane błędy
Bardzo wiele psich sygnałów jest przez nas błędnie interpretowanych. Wielu opiekunów opiera się na prostych skojarzeniach, które nie zawsze będą trafne. Psia mowa ciała jest znacznie bardziej skomplikowana i nie wystarczy poznać znaczenie kilku gestów, by nauczyć się „czytać” psa. Traktując sygnały zero-jedynkowo możemy się bardzo pomylić.
- Dobrym przykładem może być skakanie na człowieka. Często, kiedy pies naskakuje na opiekuna, mówi się „o, piesek zaczepia, chce się bawić” lub zwyczajnie „cieszy się”. Oczywiście w takich sytuacjach zabawowych możemy zaobserwować skakanie, ale pies skacze także w sytuacji niepokoju i zagrożenia, kiedy chce zatrzymać człowieka lub pokazać mu, że nie chce iść dalej w określonym kierunku. Jak więc widać, mamy to samo zachowanie, a wywołane skrajnie różnymi emocjami – tłumaczy zoopsycholożka.
- Podobnie jest w przypadku ogona – gdy pies nim macha, nie zawsze oznacza to, że się cieszy. Ogon może wyrażać różne emocje – od radości po stres. Dla przykładu: wysoko uniesiony, sztywny ogon, którego ruchy są krótkie i szybkie, to oznaka stresu, ale też chęci zastraszenia drugiej strony/przesunięcia. Ten sam sztywno i krótko machający ogon, ale w dole, oznacza stres i niepokój podszyty uległością. Zaś luźno i swobodnie, płynnie i zamaszyście machający ogon to rozluźniony i cieszący się pies – opisuje trenerka.
Bardzo częstym błędem jest również karcenie psa za warczenie, będące sygnałem ostrzegawczym. W rzeczywistości warczący pies nie chce ugryźć, a sygnał ten jest prośbą o zachowanie dystansu. Karząc psa za taki sposób komunikacji, możemy osiągnąć efekt odwrotny od oczekiwanego, ponieważ następnym razem pies od razu przejdzie do zachowań agresywnych, dystansujących, takich jak kłapanie czy gryzienie, skoro warczenie nie zostało przez nas odpowiednio zinterpretowane.
Jak rozpoznać niespokojne zachowanie psa?
Zaniepokojony pies jest czujny i zwykle stoi nieruchomo. Jego postura jest lekko skulona, a uszy pozostawione w ciągłym nasłuchu, skierowane lekko do tyłu. Mimika sprawia wrażenie napiętej, a pies może wysyłać sygnały uspokajające, takie jak ziewanie czy oblizywanie. Możemy zaobserwować przyspieszony oddech czy unikanie kontaktu wzrokowego, ogon zwykle jest opuszczony nisko.
Niektóre reakcje psa w wyniku stresu będą bardzo gwałtowne. Zwierzę może intensywnie się poruszać i bardzo ostentacyjnie węszyć, a także naskakiwać na nas, szukając pomocy. Jest to dla nas wskazówka, że powinniśmy odseparować psa od źródła stresu i udzielić mu wsparcia.
EM-PL-24-0097
