Świerzb jest jedną z najczęściej spotykanych dolegliwości u naszych czworonogów. Wbrew popularnym twierdzeniom nie wynika on z zaniedbania i nie jest domeną jedynie zwierząt bezdomnych. Skąd bierze się świerzb u psa, jak go rozpoznać i co zrobić, by skutecznie pozbyć się problemu?
Skąd bierze się świerzb u psów?
Świerzb jest pasożytniczą chorobą skóry wywołaną przez niewielkie roztocza osiedlające się na skórze i w warstwach powierzchownych. Świerzbowce są tak mikroskopijne, że nie jesteśmy w stanie dostrzec ich gołym okiem, jednak pasożyty te bardzo szybko się rozmnażają i mogą powodować ogromny dyskomfort u zwierząt.
Do zarażenia świerzbem dochodzi w wyniku bezpośredniego kontaktu z zarażonym osobnikiem lub w wyniku pośredniego kontaktu przez przedmioty takie jak legowiska, koce, szczotki czy zabawki. Pierwsze objawy mogą pojawić się w ciągu kilku dni od ekspozycji, jednak często zaobserwować je można dopiero po kilku tygodniach.
Świerzb u psa - czy jest zaraźliwy dla ludzi?
Jeśli mamy podejrzenie, że nasz pies zmaga się ze świerzbem, pod żadnym pozorem nie powinniśmy tego ignorować. Świerzb jest wysoce zaraźliwą chorobą zoonotyczną, co oznacza, że może przenieść się zarówno z psa na drugiego psa, jak i z czworonoga na człowieka. Choć roztocza znacznie słabiej rozmnażają się na ludzkiej skórze, należy zachować szczególną ostrożność i skontaktować się z lekarzem, by wyeliminować ryzyko przeniesienia choroby.
Świerzb u psa - objawy
Zachorować na świerzb mogą wszystkie psy, jednak najbardziej narażone są szczenięta oraz zwierzęta starsze i te z osłabioną odpornością. Większe ryzyko jest również u psów przebywających w dużym zagęszczeniu, np. w schroniskach dla zwierząt, a także podczas wystaw, zawodów czy po wizycie w hotelu dla psów.
Objawy świerzbu u psa, choć mogą przypominać różne schorzenia dermatologiczne, są dość charakterystyczne. Przede wszystkim świerzbowiec powoduje intensywny świąd - pies może drapać się i ocierać, by przynieść sobie ulgę. Na skórze psa tworzą się wyłysienia, strupy oraz wypryski spowodowane infekcją wtórną. Skóra jest mocno zaczerwieniona, a w zaawansowanych przypadkach choroby często zgrubiała i przebarwiona.
Najczęściej u psów przyczyną objawów jest tzw. świerzbowiec drążący, który tworzy mikroskopijne tunele w skórze zwierzęcia i składa w nich jaja, które prowadzą do odpowiedzi immunologicznej organizmu. Najczęściej wyłysienia i zaczerwienienia można zauważyć na brzuchu, łokciach, stopach, wnętrzach ud i pysku zwierzęcia.
Drugą, równie często spotykaną formą jest świerzb uszny u psa. Jak nazwa wskazuje, pasożyty zasiedlają wówczas uszy psa, powodując intensywny świąd i zaczerwienienie. Wewnątrz ucha często tworzy się ciemna, woskowata wydzielina. Świerzb u psa w uchu powoduje spory dyskomfort - zwierzak drapie się, trzepie głową, a na próbę dotknięcia ucha reaguje rozdrażnieniem.
Świerzb u psa - jak wygląda diagnostyka?
Na szczęście diagnostyka świerzbowca nie jest skomplikowana. Jeśli tylko zaobserwujemy jakiekolwiek niepokojące objawy, powinniśmy niezwłocznie skonsultować się z lekarzem weterynarii. Specjalista przeprowadzi badanie fizykalne i pobierze zeskrobiny, by przeprowadzić badanie mikroskopowe na obecność roztoczy.
Podobne objawy do świerzbu mogą być spowodowane alergicznym zapaleniem skóry wywołanym przez pchły, dlatego istotne jest skonsultowanie się z weterynarzem w celu ustalenia przyczyny problemów dermatologicznych. Objawy obu chorób, takie jak intensywny świąd, wyłysienia oraz zaczerwienienie skóry, mogą być mylące dla właścicieli, dlatego szybka diagnoza jest kluczowa dla skutecznego leczenia.
Bardzo ważnym aspektem jest również wywiad, który pozwoli wykluczyć inne przyczyny problemów skórnych, jak infekcje grzybicze czy alergie. Czasem może zajść również konieczność wykonania dodatkowych testów. Przeważnie diagnoza zapada już podczas pierwszej wizyty, dzięki czemu można niezwłocznie rozpocząć leczenie.
Profilaktyka świerzbowca - czy da się uniknąć świerzba u psa?
Nie zawsze będziemy w stanie uniknąć zachorowania, jednak możemy wdrożyć pewne działania, które pozwolą nam zminimalizować ryzyko lub szybko wdrożyć odpowiednie leczenie. Najważniejsze, by regularnie obserwować stan skóry i uszu naszego czworonoga. To pomoże nam w miarę szybko zareagować, gdy tylko zaobserwujemy jakiekolwiek zmiany, dzięki czemu leczenie będzie znacznie prostsze.
Warto również unikać kontaktu z nieznajomymi zwierzętami, które mogą być nosicielami szkodliwych roztoczy. Wybiegi dla psów, zawody czy wystawy zawsze będą zwiększać ryzyko zarażenia.
Powinniśmy również zadbać o wzmocnienie odporności naszego czworonoga, choćby przez stosowanie suplementacji i odpowiedni dobór diety. Dotyczy to nie tylko szczeniąt i psów starszych czy schorowanych, ale również tych w sile wieku. Dzięki temu możemy uniknąć wielu przykrych sytuacji, w tym również zarażenia świerzbowcem.
Leczenie świerzbu u psa
Świerzb u psa jest wyleczalny, jednak często sam proces leczenia trwa dość długo. W zależności od stopnia zaawansowania choroby oraz stanu zdrowia psa, proces leczenia może trwać od kilku tygodni do nawet kilku miesięcy. Ważne jest, by reagować jak najszybciej i stosować się do zaleceń lekarza weterynarii. Nie należy przerywać leczenia przed czasem, nawet jeśli objawy przestają być zauważalne, ponieważ może to prowadzić do nawrotu infekcji.
Leczenie świerzbu u psów opiera się przede wszystkim na stosowaniu leków przeciwpasożytniczych w formie iniekcji lub w postaci tabletek. Oprócz tego może być również konieczne włączenie leczenia objawowego, jeśli u zwierzęcia wystąpiła silna reakcja alergiczna lub poważna infekcja wtórna.
W połączeniu z leczeniem przeciwpasożytniczym często stosuje się również różnego rodzaju szampony oraz specjalistyczne płyny, które pomagają pozbyć się świerzbowca z powierzchni skóry i łagodzą przykre objawy choroby. W przypadku świerzbowca usznego, może być konieczna codzienna pielęgnacja uszu psa, z kolei przy objawach skórnych na skutek obecności świerzbowca drążącego zaleca się regularne mycie łap, brzucha i wszelkich newralgicznych miejsc. Ze względu na ryzyko podrażnienia, czasem konieczne jest stosowanie kołnierzy lub bandaży, by ograniczyć ryzyko rozdrapania ran.
Ważne, by w miarę możliwości izolować naszego psa od innych zwierząt, co pozwoli uniknąć rozprzestrzeniania się infekcji. Powinniśmy również zachować szczególną higienę i zadbać o dokładne wyczyszczenie i zdezynfekowanie powierzchni takich jak legowiska, kanapy, koce, pościel czy psie zabawki.