Wiele osób cieszy się z kotnej kotki i perspektywy posiadania małych kociąt. Rzeczywistość jednak potrafi być brutalna i nie zawsze wszystko przebiega tak, jak byśmy tego chcieli. Zdarza się, że matka odrzuca, a nawet zabija swoje młode i wcale nie jest to rzadkie zjawisko. Dlaczego tak się dzieje i co robić, kiedy kotka zostawia małe?
Kocięta odrzucone przez matkę – przyczyny
Powodów odrzucenia młodych przez kotkę może być mnóstwo. Zawsze w takiej sytuacji należy zabrać kotkę do lekarza weterynarii, który skontroluje jej stan zdrowia, ponieważ jedną z najbardziej prawdopodobnych przyczyn jest zła kondycja organizmu. W zależności od sytuacji mogą to być zwykłe nieprawidłowości hormonalne, poważna choroba ogólnoustrojowa, stan zapalny lub pasożyty, które sprawiają, że organizm kotki jest wycieńczony i nie poradzi sobie z odchowaniem potomstwa. W takich sytuacjach kotka może odrzucić kocięta, chcąc walczyć o przetrwanie.
Tego typu sytuacje mogą także wystąpić, gdy kotka była niedożywiona lub żyła w dużym stresie. Warto pamiętać, że opieka nad kotką w ciąży jest nieco trudniejsza i wymaga od opiekuna nieco poświęceń. Dieta kotki ciężarnej powinna być dostosowana do jej stanu i bogata w składniki odżywcze. Ważne jest również zapewnienie kotce odpowiednich warunków w domu – jeśli do tej pory była ona zwierzęciem wychodzącym, warto zapewnić jej bezpieczne schronienie wewnątrz mieszkania. Stres, jaki wiąże się ze spotkaniami z innymi zwierzętami, ucieczką przed drapieżnikami lub poruszaniem się w pobliżu ruchliwych dróg może mieć negatywny wpływ na rozwój kociąt.
Kolejną przyczyną odrzucenia kociąt może być zbyt młody wiek kotki oraz brak przygotowania do macierzyństwa. Zdarza się, że w ciążę zachodzą już czteromiesięczne samice. Często pierwsza, zwłaszcza wczesna ciąża jest dla kotek ciężkim doświadczeniem. Z tego powodu decydują się one zrezygnować z odkarmienia potomstwa i porzucają swoje młode. W takich sytuacjach zdarza się również, że kotka zagryza swoje młode i je zjada.
Jeśli znajdziemy młode bez matki gdzieś w krzakach, przyczyną porzucenia może być śmierć kotki, zgubienie kociąt w czasie przenoszenia lub strach przed powrotem w miejsce pozostawienia maluchów. Wówczas należy zabrać kociaki i zapewnić im odpowiednią opiekę, stale obserwując, czy w okolicy nie pojawia się ich matka.
Dlaczego kotka nie akceptuje kociaka?
Może zdarzyć się również tak, że tylko jedno młode zostanie odrzucone przez kotkę. Tak dzieje się przeważnie przy licznych miotach, lub wówczas, gdy kociak wykazuje objawy osłabienia. Przyczyną może być także tzw. Zespół Słabego Kocięcia [1] lub wady genetyczne i rozwojowe kociąt. W przypadku, gdy zwierzę wykazuje objawy chorobowe i matka nie dopuszcza go do siebie lub kiedy kot wykazuje zachowania agresywne, należy zapewnić mu odpowiednią opiekę i odkarmić je z pomocą preparatów mlekozastępczych.
Co robić, gdy kotka odrzuci młode?
Jak już zostało wspomniane, pierwszym, co należy zrobić w przypadku odrzucenia młodych przez kotkę, jest zabranie jej do lekarza weterynarii. Jeśli przyczyną takiego stanu rzeczy jest choroba, kotka powinna jak najszybciej znaleźć się pod opieką specjalisty.
W tym samym czasie należy zapewnić odpowiednią opiekę również kociętom. Podstawą jest zapewnienie ciepła – zwykle robi się to przy pomocy lampy lub butelki z ciepłą wodą owiniętej ręcznikiem. To ważne dla bezpieczeństwa maluchów – nadmierne wychłodzenie może błyskawicznie doprowadzić do śmierci kociąt. Kocięta odrzucone przez mamę należy jak najszybciej zawieźć do weterynarza, który sprawdzi ich stan i podpowie, jak zaopiekować się maluchami
Jak karmić małe kotki bez matki?
Warto pamiętać, że szukanie mamki, która zaopiekuje się małymi nie jest dobrym pomysłem, ze względu na możliwość odrzucenia oraz przekazania chorób zakaźnych. W tym celu stosuje się gotowe preparaty mlekozastępcze dostępne w gabinetach weterynaryjnych lub przyrządzane w domu według przepisów dietetyka.
Pierwsza opcja jest dobrym rozwiązaniem dla osób, które nie mają dostępu do wszystkich niezbędnych składników. Kocięta muszą coś jeść, a nie każdy ma pod ręką konieczne ingrediencje. Warto jednak pamiętać, że niektóre preparaty mlekozastępcze mają słaby skład i mogą powodować wzdęcia oraz biegunki u kociąt.
Jak przygotować domowy preparat mlekozastępczy dla kociąt? Podstawą jest tłuste kozie mleko. Do 250 ml należy dodać jedno żółtko jaja kurzego, 1g czystej tauryny bez dodatków, 0,5 g martwych drożdży browarniczych oraz 0,5 ml oleju z łososia lub kryla. Całość mieszanki powinna zostać dokładnie wymieszana i przechowywana w lodówce, a przed karmieniem podgrzana do 38 stopni.[2]
Kocięta karmi się przy użyciu pipety, strzykawki lub butelki ze smoczkiem. W czasie karmienia powinny przyjmować pozycję leżącą na brzuchu, jak najbardziej zbliżoną do naturalnej. Po jedzeniu ważne jest, by wymasować koci brzuszek, kulistymi ruchami, dodatkowo pocierając okolice odbytu wilgotnym wacikiem. W ten sposób stymulujemy wypróżnianie, którego maluch nie potrafi jeszcze samodzielnie regulować.
[1] https://www.vetpol.org.pl/dmdocuments/ZW-12-2017-08.pdf
[2] A. Cholewiak-Góralczyk, Prawidłowe żywienie kociąt, Animal Expert listopad 2018
