Skręt żołądka i jelit jest jednym z najgroźniejszych schorzeń, które mogą zaatakować naszego czworonoga znienacka. Niestety, wciąż wielu opiekunów nie wie, jak reagować na skręt żołądka i skręt jelit u psa. Objawy postępują błyskawicznie i brak natychmiastowej pomocy weterynaryjnej może skutkować śmiercią pupila. Jak rozpoznać skręt żołądka u psa? Ile trwa, zanim objawy zaczną zagrażać życiu czworonoga? Co zrobić, by temu zapobiec?
Z tego artykułu dowiesz się:
- Jakie są pierwsze objawy skrętu żołądka u psa i dlaczego nie wolno ich ignorować.
- Czym różni się skręt żołądka od skrętu jelit i dlaczego to rozróżnienie jest ważne.
- Jakie czynniki zwiększają ryzyko skrętu żołądka u psa – rasa, wiek, sposób karmienia.
- Na czym polega leczenie skrętu żołądka i dlaczego liczy się każda minuta.
- Jakie działania profilaktyczne mogą zmniejszyć ryzyko wystąpienia tej groźnej przypadłości.
- Dlaczego warto rozważyć zabieg gastropeksji u psów szczególnie narażonych.
Skręt żołądka u psa - objawy
Objawy skrętu żołądka u psa pojawiają się nagle i zwykle bardzo szybko się nasilają, dlatego każdy opiekun psa powinien wiedzieć, jak je rozpoznać. Jest to bardzo poważny i zagrażający życiu stan, który rozwija się błyskawicznie i wymaga natychmiastowej pomocy weterynaryjnej.
Na początku pies może wydawać się niespokojny i zdezorientowany. Można zaobserwować różne sygnały stresu u psa: zwierzak zaczyna się kręcić w kółko, chodzić nerwowo, często się kładzie, ale zaraz potem wstaje, jakby nie mógł znaleźć wygodnej pozycji. Z czasem można zaobserwować, że psu cieknie ślina i pojawiają się próby wymiotów. Pupil odruchowo napina brzuch i próbuje zwrócić treść żołądkową, ale pojawia się jedynie trochę śliny. To bardzo charakterystyczny sygnał ostrzegawczy.
W miarę jak skręt się rozwija, brzuch psa staje się wyraźnie wzdęty i napięty - często widać to gołym okiem lub czuć pod ręką, gdy dotykasz jego boku. Pies może również zaczynać ciężko oddychać, a jego język i dziąsła mogą blednąć lub przybierać sinawy odcień. Z każdą minutą jego stan się pogarsza, zwierzę może się przewracać, słabnąć, a nawet tracić przytomność.
Tempo, w jakim postępuje skręt żołądka, jest niezwykle szybkie. Od pojawienia się pierwszych objawów do zagrożenia życia zwykle mija od dwóch do trzech godzin, a nierzadko jest to jeszcze mniej. Dlatego jeśli masz choćby podejrzenie, że twój pies może mieć skręt żołądka, nie czekaj ani chwili.
Skręt żołądka to stan nagły. Szybka reakcja opiekuna może dosłownie uratować psu życie. W tym wypadku liczy się każda minuta. Konieczny jest natychmiastowy transport do najbliższej kliniki weterynaryjnej, najlepiej takiej, która ma możliwość wykonania zabiegu chirurgicznego od razu po przyjęciu.
Skręt żołądka i skręt jelit u psa - czy to to samo?
Często w kontekście skrętu żołądka używa się wymiennie określeń takich jak skręt jelit u psa czy skręt kiszek. Warto jednak podkreślić, że skręt żołądka i skręt kiszek u psa to nie to samo. Choć oba stany zagrażają w życiu, różnią się objawami, mechanizmem oraz sposobem postępowania.
Skręt żołądka (nazywany fachowo rozszerzeniem i skrętem żołądka, czyli GDV - gastric dilatation and volvulus) polega na tym, że żołądek najpierw się nadmiernie wypełnia gazami lub płynem, a następnie obraca się wokół własnej osi. Taki obrót blokuje zarówno wejście, jak i wyjście z żołądka, przez co gazy nie mogą się wydostać, a narząd zaczyna gwałtownie się powiększać. Dochodzi do ucisku na inne narządy i naczynia krwionośne, co może prowadzić do wstrząsu i śmierci, jeśli pomoc nie zostanie udzielona natychmiast.
Skręt jelit, z kolei, dotyczy odcinka jelita cienkiego lub grubego, który ulega przemieszczeniu i zakręceniu wokół własnej osi. W wyniku tego dopływ krwi do tego fragmentu jelita może zostać odcięty, co prowadzi do jego martwicy. Skręt jelit również może wystąpić nagle i powodować silny ból, wymioty, apatię i brak apetytu, ale jego objawy są zwykle mniej charakterystyczne niż w przypadku skrętu żołądka i trudniejsze do jednoznacznego rozpoznania bez badań obrazowych.
Skręt żołądka u psa - przyczyny
Przyczyny skrętu żołądka u psa nie są do końca poznane, ale istnieją czynniki, które zwiększają ryzyko jego wystąpienia. Duże znaczenie ma przede wszystkim wielkość i budowa psa. Skręt żołądka najczęściej dotyczy psów dużych ras, o głębokiej klatce piersiowej, takich jak dog niemiecki, owczarek niemiecki, labrador, doberman czy seter. U przedstawicieli tych ras anatomia sprzyja ruchom żołądka, co ułatwia jego przemieszczenie oraz skręcenie.
Dużą rolę odgrywa również sposób karmienia. Zbyt łapczywe pobieranie pokarmu, pochłanianie na raz dużych porcji jedzenia oraz popijanie chrupek dużą ilością wody może znacząco wpłynąć na zwiększenie ryzyka skrętu. Ważna jest również aktywność psa bezpośrednio przed i na 2-3 godziny po jedzeniu. Zwierzak, który po posiłku pozostaje cały czas w ruchu, może narazić się na skręt.
Wpływ może mieć też nadmierne połykanie powietrza podczas jedzenia, stres, niepokój lub nerwowe jedzenie, zwłaszcza w obecności innych psów. Psy zestresowane, z lękiem separacyjnym są bardziej narażone na zachorowanie. U niektórych psów występuje również dziedziczna predyspozycja, więc jeśli w danej linii hodowlanej zdarzały się przypadki skrętu żołądka, ryzyko może być większe.
Prawdopodobieństwo rośnie również wraz z wiekiem psa. U starszych czworonogów osłabieniu ulegają więzadła utrzymujące żołądek w odpowiedniej pozycji, co sprzyja jego przemieszczaniu.Skręt żołądka u szczeniaka jest stosunkowo rzadkim zjawiskiem, choć ryzyko nie jest zerowe. Jednak im starszy pies, tym bardziej należy zadbać o profilaktykę.
Leczenie skrętu żołądka u psa
Podejrzenie skrętu żołądka wymaga natychmiastowej pomocy lekarskiej. Nie istnieją żadne domowe sposoby, które pomogą w tym przypadku. Po przyjeździe do kliniki pies powinien niezwłocznie przejść przez proces diagnostyki, a następnie, po wstępnym ustabilizowaniu stanu psa, trafić na stół operacyjny. Często przed rozpoczęciem zabiegu wykonywana jest dekompresja żołądka, w celu spuszczenia nagromadzonych gazów. Należy pamiętać, że operacja jest jedyną skuteczną metodą leczenia skrętu, ponieważ bez przywrócenia prawidłowego położenia żołądka nie ma możliwości poprawy stanu czworonoga.
Skręt żołądka u psa - profilaktyka
Profilaktyka skrętu żołądka u psa opiera się przede wszystkim na odpowiednich nawykach żywieniowych oraz ograniczeniu stresu i nadmiernego wysiłku fizycznego wokół posiłków. Choć nie da się całkowicie wyeliminować zagrożenia, odpowiedzialne postępowanie może znacznie je zmniejszyć.
Najważniejszym elementem profilaktyki jest prawidłowe karmienie. Zamiast jednego dużego posiłku dziennie, lepiej podzielić jedzenie na dwie lub trzy mniejsze porcje. Dzięki temu żołądek nie ulega gwałtownemu rozszerzaniu, a proces trawienia przebiega spokojniej. Pies powinien jeść powoli i bez pośpiechu, dlatego warto zadbać o spokojne otoczenie w czasie karmienia, a u zwierząt jedzących łapczywie - stosować miski spowalniające.
Przeczytaj artykuł: Jak i czym karmić psa?
Wbrew dawnym zaleceniom, nie powinno się podawać psu jedzenia w misce ustawionej na podwyższeniu. Wiele badań wykazało, że taka praktyka zwiększa ryzyko skrętu żołądka, zwłaszcza u dużych ras. Miska powinna znajdować się na podłodze, w naturalnej pozycji do jedzenia.
Bardzo ważny jest również spokój przed i po posiłku. Pies nie powinien być karmiony zaraz po intensywnym wysiłku ani tuż przed planowaną aktywnością fizyczną. Najlepiej, jeśli może odpocząć przez co najmniej godzinę po jedzeniu. Zabawa, bieganie czy podskoki tuż po posiłku mogą zwiększyć ryzyko przemieszczenia się żołądka.
U psów z dużym ryzykiem, zwłaszcza pracujących lub szczególnie predysponowanych do skrętu, warto rozważyć zabieg prewencyjny, czyli gastropeksję. Polega on na chirurgicznym przyszyciu żołądka do ściany brzucha, co zapobiega jego skręceniu w przyszłości. Warto pamiętać, że gastropeksja nie zapobiega wzdęciu żołądka, ale skutecznie chroni przed jego skrętem, który stanowi zagrożenie życia.
