Jednym ze sposobów na zapobieganie bezdomności u zwierząt jest powszechna sterylizacja. Na czym polega sterylizacja u suk? Kiedy warto zdecydować się na ten zabieg i co warto wiedzieć na temat sterylizacji suczek?
Sterylizacja psów a kastracja - o co w tym wszystkim chodzi?
W języku potocznym najczęściej mówi się o sterylizacji u suczek i kastracji u psów. W rzeczywistości jednak, zgodnie z terminologią weterynaryjną są to dwa kompletnie różne zabiegi, które można wykonać u obu płci. Zgodnie z oficjalną nomenklaturą sterylizacja u suczek polega na przecięciu bądź podwiązaniu jajowodów (salpingotomia), a sterylizacja psa na przecięciu nasieniowodów. Z kolei kastracja u suk polega na całkowitym usunięciu jajników wraz z macicą (OVH - owariohisterektomia) lub nieco rzadziej samych jajników (OVE-owariektomia), a u psów na usunięciu jąder.
W Polsce bardzo rzadko wykonuje się faktyczne zabiegi salpingotomii u suk, dlatego pisząc o sterylizacji skupimy się przede wszystkim na zabiegach owariohisterektomii i owariektomii.
Sterylizacja suki - na czym polega?
Sterylizacja jest zabiegiem wykonywanym w narkozie ogólnej. Całość trwa około 40 minut, jednak wraz z przygotowaniem i opieką okołozabiegową czas ten wydłuża się do kilku godzin.
W trakcie zabiegu lekarz wykonuje cięcie i otwiera jamę brzuszną zwierzęcia, a następnie wyławia róg macicy i usuwa narządy płciowe. Po wszystkim sprawdza jakość założonych pętli i przechodzi do szycia powłok brzusznych.
Sterylizacja suki - kiedy wykonać zabieg?
Wybór terminu sterylizacji suki jest bardzo istotny z punktu widzenia zdrowotnego i behawioralnego. Zbyt długie zwlekanie ze sterylizacją suczki będzie zwiększać ryzyko nowotworów listwy mlecznej. Z każdą kolejną cieczką psa rośnie szansa na zachorowanie. Podobnie jest również w przypadku ropomacicza, którego ryzyko rośnie wraz z wiekiem.
Z kolei zbyt wczesna sterylizacja suki może odbić się na behawiorze zwierzęcia, zwiększać ryzyko pokastracyjnego nietrzymania moczu, a u suk ras dużych i olbrzymich może powodować zaburzenia kośćca.
Za bezpieczny termin sterylizacji uważa się około 2-3 miesiące po pierwszej cieczce, ewentualnie po drugiej, w przypadku suk ras dużych. Ostatecznie, najlepiej skonsultować termin sterylizacji z prowadzącym lekarzem weterynarii, który indywidualnie podejdzie do tematu.
Sterylizacja suki a cieczka
Z założenia nie wykonuje się sterylizacji u suk w trakcie trwania cieczki ani tuż po niej, jeśli nie ma ku temu konkretnych wskazań medycznych. Ze względu na burzę hormonalną oraz ukrwienie narządów rozrodczych taki zabieg jest obarczony większym ryzykiem komplikacji.
Sterylizacja suczki - wady i zalety
Zalety sterylizacji suki znacznie przewyższają jej wady. Przede wszystkim zabieg jest trwałą, nieodwracalną metodą antykoncepcji, dzięki czemu całkowicie eliminuje ryzyko zajścia w ciążę. Suka nie będzie również mieć cieczek, które często są uciążliwe dla właścicieli, ze względu na krwawienie i większe zainteresowanie samców. Sterylizacja rozwiązuje również problem ciąż urojonych u suczek, które są dość częstym problemem.
Co równie istotne, zabieg ten jest profilaktyką wielu chorób. Przede wszystkim całkowicie niweluje ryzyko ropomacicza, które może dotykać nawet 1/4 niewykastrowanych suk.
Oprócz tego, jak już wspomnieliśmy, sterylizacja znacznie zmniejsza ryzyko wystąpienia nowotworów listwy mlecznej. Warto pamiętać, że często mają one charakter złośliwy, a ryzyko choroby rośnie wraz z ilością cykli rujowych. U suk przed pierwszą cieczką wynosi 0,05%, po pierwszej cieczce 8%, a po drugiej już 26%.
Do minusów sterylizacji suczek należy zwiększone ryzyko nietrzymania moczu po zabiegu. Choć problem ten dotyczy maksymalnie 20% psów, zwłaszcza ras dużych i olbrzymich, warto przedyskutować ten temat z lekarzem prowadzącym. U niektórych suczek może dojść również do spowolnienia metabolizmu, a co za tym idzie - zwiększenia predyspozycji do otyłości psa, dlatego należy pilnować diety po zabiegu i kontrolować wagę czworonoga. Zwolnienie metabolizmu może skutkować również szybszym wejściem w okres dojrzałości, a później starości, jednak badania wskazują, że suki sterylizowane zwykle żyją dłużej niż te, które nie przeszły zabiegu.
Sterylizacja suki - koszt
Na koszt sterylizacji psa składa się wiele różnych czynników. Od tak prozaicznych jak wielkość miasta i rodzaj przychodni, aż po dobór znieczulenia, wagę suki czy obecność anestezjologa przy zabiegu.
Za sterylizację małej suczki zapłacimy od 250 złotych wzwyż, jednak w przypadku suki rasy dużej i olbrzymiej powinniśmy liczyć się z kosztami rzędu 550-600 złotych i więcej. Koszt sterylizacji będzie większy, jeśli suka będzie w ciąży lub zabieg będzie obarczony ryzykiem ze względu na proces zapalny.
Jak zająć się suką po sterylizacji?
Rekonwalescencja po zabiegu sterylizacji nie trwa długo. Ważne jest, by do momentu zdjęcia szwów pilnować, aby zwierzę nie interesowało się raną pozabiegową. Suka powinna chodzić w ubranku pooperacyjnym lub kołnierzu, a rana powinna być codziennie dezynfekowana zgodnie z zaleceniami lekarza weterynarii.
Należy pilnować, by suczka nie skakała i nie forsowała się, póki nie dojdzie do zagojenia się rany i zdjęcia szwów. U zwierząt, które mają tendencję do szaleństw, dobrym pomysłem będą spacery na smyczy i stosowanie klatki kennelowej w domu na czas odpoczynku.
W razie wystąpienia niepokojących objawów, lub w przypadku problemów z gojeniem się rany należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem wykonującym zabieg.
Czy zachowanie suki po sterylizacji ulega zmianie?
U suczek sterylizacja po osiągnięciu dojrzałości płciowej nie ma większego wpływu na behawior. Dziwne zachowanie suki po sterylizacji rzadko będzie więc wynikało z przebytego zabiegu. W rzeczywistości suczka po sterylizacji zachowuje się podobnie jak w okresie ciszy hormonalnej, między cieczkami. Jedyne, co się zmienia to brak okresu rujowego, w których suczka staje się bardziej wrażliwa i jej zachowanie ulega zmianie. Po sterylizacji nie występują cieczki, dzięki czemu zwierzę jest bardziej stabilne.
