Na temat kastracji psów krążą różne mity. Niektórzy uważają, że zabieg ten jest rozwiązaniem wszystkich problemów behawioralnych. Inni przestrzegają przed negatywnymi skutkami kastracji. Jak jest w rzeczywistości? Czy kastracja ma wpływ na zachowanie zwierzęcia? Jak przygotować psa do zabiegu? Jakie są pozytywne i negatywne skutki kastracji psa? Ile trwa rekonwalescencja psa po kastracji? Na te i inne pytania odpowiemy w poniższym artykule!
Kastracja psa czy sterylizacja?
Kastracja psa to inaczej trwałe ubezpłodnienie i pozbawienie możliwości dalszego rozmnażania się. U psów oznacza to trwałe usunięcie gonad - jajników oraz jąder.
Oznacza to, że zabieg kastracji można wykonać zarówno u suk, jak i u samców, jednak w mowie potocznej często można spotkać się z określeniem sterylizacji suk i kastracji psów. Z weterynaryjnego punktu widzenia są to jednak dwa różne zabiegi, ponieważ sterylizacja oznacza ubezpłodnienie przy jednoczesnym zachowaniu gonad, poprzez podwiązanie nasieniowodów lub jajowodów.
Kastracja suk polega na usunięciu jajników (ovariektomia) lub jajników wraz z macicą (ovariohisterektomia), z kolei kastracja samców to zabieg usunięcia jąder (orchiektomia).
Jak przygotować psa do kastracji?
Choć kastracja psów jest jednym z najczęściej wykonywanych zabiegów w gabinetach weterynaryjnych, wciąż wiąże się z kwalifikacją i odpowiednim przygotowaniem. Zanim umówimy psa na zabieg, powinniśmy udać się do lekarza, by zbadał zwierzę oraz pobrał krew do badania. Podczas tej wizyty pies powinien być na czczo minimum osiem godzin, by nie zaburzyć parametrów morfologicznych i biochemicznych krwi. Oprócz tego standardem jest również wizyta u kardiologa, który wykona echo serca i wykluczy przeciwwskazania do zabiegu.
W dniu kastracji pies powinien być minimum 10 godzin na czczo. W przypadku suk zaleca się kastrację w okresie ciszy hormonalnej, minimum miesiąc po cieczce.
Kiedy najlepiej kastrować psa?
Zaleca się, by z kastracją psa poczekać do zakończenia przez niego etapu dojrzewania. Pies powinien mieć w pełni rozwinięty kościec oraz masę mięśniową, a także powinien być dojrzały psychicznie. Suka powinna mieć za sobą przynajmniej pierwszą cieczkę.
Ze względów behawioralnych za idealny wiek do kastracji uważa się około 3 lat. Warto jednak pamiętać, że psy rasy olbrzymiej dorastają znacznie wolniej niż psy miniaturowe.
Jak wygląda kastracja psa?
Kastracja samca to stosunkowo prosty zabieg, który trwa zaledwie kilkanaście minut, pod warunkiem, że pies nie jest wnętrem. Po podaniu znieczulenia, psu usuwa się owłosienie z moszny i okolicy, a następnie dezynfekuje miejsce cięcia. Chirurg wykonuje cięcie i podwiązuje tętnicę jądrową. W zależności od gabarytów zwierzaka i preferencji operatora, skóra moszny może być zszyta lub rana po kastracji psa goi się samodzielnie, poprzez rychłozrost.
W przypadku suk, zabieg kastracji wymaga rozcięcia jamy brzusznej. Po znieczuleniu, wygoleniu i zdezynfekowaniu skóry, chirurg wykonuje cięcie powłok brzusznych. Po odnalezieniu jajników podwiązywane są tętnice jajnikowe i odejmowane jajniki, a następnie podwiązuje się trzon macicy wraz z naczyniami krwionośnymi i usuwa całą macicę. Po wycięciu zszywa się kolejno mięśnie, tkankę podskórną, a na końcu skórę.
Zalety i wady kastracji psa - czy pies po kastracji jest spokojniejszy?
Często mówi się, że kastracja sprawi, że pies przestanie być agresywny i będzie spokojniejszy. W niektórych przypadkach faktycznie zabieg może pomóc w naprostowaniu problemów behawioralnych, jednak równie często może zdarzyć się, że niepożądane zachowania się nasilą. Zachowanie psa po kastracji może ulec zmianie, jednak niekoniecznie w taki sposób, jak byśmy tego chcieli.
Warto zdać sobie sprawę z tego, że kastracja nie wpłynie w żaden sposób na wychowanie naszego psa. Jeśli pies jest nieposłuszny, problem nie zniknie wraz z usunięciem jąder. Co więcej, kiedy reaktywność i zachowania agresywne psa podszyte są lękiem, zabieg kastracji może spowodować znaczny regres w terapii behawioralnej. Dotyczy to także psów z niską pewnością siebie oraz zachowaniami typowo lękowymi. Dlatego w przypadku samców z problemami behawioralnymi przed wykonaniem kastracji chirurgicznej często zaleca się kastrację farmakologiczną, by sprawdzić, jak pies zareaguje.
Do zalet kastracji z pewnością należy brak zachowań związanych z cieczką u suki, w tym ryzyka ciąż urojonych, a także wszelkich zachowań wynikających z nadmiaru testosteronu u samców, jak agresja wobec innych samców, nadmierna reakcja na cieczki czy intensywne znaczenie terytorium. Dodatkowo, w przypadku suczek znacznie zmniejsza się ryzyko nowotworów listwy mlecznej, a także całkowicie eliminuje ryzyko zachorowania na ropomacicze. U samców zmniejsza się prawdopodobieństwo zachorowania na raka prostaty.
Jeśli chodzi o minusy - kastracja samców przed trzecim rokiem życia wpływa na osłabienie więzadeł i ścięgien, co może skutkować zwiększonym ryzykiem kontuzji. U suk z kolei może wystąpić problem pokastracyjnego nietrzymania moczu. U niektórych psów może również wystąpić problem nadwagi, dlatego często konieczne jest pilnowanie diety po kastracji.
Ile pies dochodzi do siebie po kastracji?
Rana po zabiegu goi się bardzo szybko. Przeważnie już w ciągu 7-10 dni pies jest w stanie normalnie funkcjonować. U suczek czas ten może się nieco wydłużyć, jednak przeważnie nie trwa to więcej niż 14 dni.
Bezpośrednio po zabiegu zwierzak może być nieco apatyczny. Smutny pies po kastracji nie powinien jednak budzić w nas niepokoju, ponieważ jest to normalna reakcja na znieczulenie. Przeważnie już w ciągu kilku godzin po odebraniu psa, pupil powinien czuć się nieco lepiej.
Koszty kastracji psa
Koszt kastracji psa zależy od wielu czynników. Przede wszystkim, głównym kryterium jest waga zwierzęcia - cena za kastrację maltańczyka będzie niższa niż za zabieg u owczarka kaukaskiego. Różnica w cenach występuje również w zależności od płci zwierzęcia (kastracja samca jest łatwiejsza i co za tym idzie - tańsza), wybranego gabinetu, miasta, rodzaju znieczulenia, a także ilości osób asystujących przy zabiegu. Wyższa cena przeważnie wiąże się z lepszą opieką okołozabiegową, dlatego nie zawsze warto oszczędzać. Koszt kastracji psa waha się od około 200 do 800 złotych.
Możliwe powikłania po kastracji psa
Kastracja, jak każdy inny zabieg w znieczuleniu ogólnym, wiąże się z możliwością wystąpienia powikłań. Zawsze lekarz weterynarii ma obowiązek poinformować właściciela o ryzyku, jakie wiąże się z zabiegiem w narkozie. Aby je zmniejszyć, warto zadbać o odpowiednie badania przed i opiekę anestezjologa w trakcie zabiegu.
Najczęstszym powikłaniem po kastracji psa jest obrzęk i zasinienie w okolicy zabiegowej, a także trudno gojąca się rana pooperacyjna. Może to mieć związek z reakcją alergiczną na nici chirurgiczne, ale również być efektem niedopilnowania psa i rozlizania rany. Bez względu na przyczynę, należy niezwłocznie skonsultować się z lekarzem prowadzącym.
