Zjadanie odchodów to powszechny problem, zwłaszcza u szczeniaków. Zachowanie to może mieć różne podłoże i często jest prawdziwą zmorą dla właściciela. Jakie są przyczyny koprofagii u szczeniaków i co możemy zrobić, by temu przeciwdziałać?
Skąd się bierze koprofagia u szczeniaków?
Choć większość opiekunów patrzy na to z niemałym obrzydzeniem, zjadanie odchodów przez psy jest dość naturalnym zachowaniem. Szacuje się, że koprofagia może dotyczyć od 20 do nawet 50 procent psów. W przypadku szczeniąt do pierwszego roku życia ten odsetek może być jeszcze większy. Dlaczego tak się dzieje?
Na samym początku życia szczeniaka, to suka dba o jego pielęgnację, starannie wylizując maluchy i zjadając odchody, by zachować czystość w kojcu. Jest to działanie pożądane, które wiąże się ze zmniejszeniem ryzyka infekcji u szczeniąt z niewykształconą odpornością. Ciekawskie psiaki, będące na etapie dorastania, mogą próbować naśladować zachowania matki i kontynuować je gdy podrosną. Trwa to zwykle do około roku i jest przejawem naturalnych zachowań eksploracyjnych, które często zostają nieświadomie wzmocnione przez właścicieli. Oczywistym jest, że zjadanie odchodów wzbudza zainteresowanie opiekunów, co skłania szczenię do kontynuowania zachowania, w celu zwrócenia na siebie uwagi.
Częstym błędem nowych właścicieli jest również nieprawidłowa metoda nauki czystości polegająca na wkładaniu pyska psiaka w odchody. Choć od dawna wiadomo, że takie zachowanie może przynieść mnóstwo szkód, wciąż zdarzają się ludzie, którzy je stosują. Zwierzę nie rozumiejąc przyczyny tej kary zaczyna zjadać odchody, chcąc uniknąć dalszych konfliktów z właścicielem.
Koprofagia może być również odpowiedzią na różne problemy emocjonalne psa. Jest to zachowanie, które pozwala rozładować nadmiar buzujących w zwierzęciu emocji, podobnie jak ruchy kopulacyjne, szybkie pobieranie pokarmu czy inne zachowania kompulsywne. To szczególnie ważne u ras pracujących, charakteryzujących się dużym popędem i potrzebą pracy.
Inne przyczyny koprofagii
Zjadanie odchodów przez psy może mieć również inne podłoże. Przyczyna może leżeć również w kondycji zdrowotnej pupila oraz w jego diecie. Jeśli zwierzak cierpi na niedobory (zwłaszcza witamin z grupy B) lub ma problemy z mikroflorą bakteryjną, instynktownie może pobierać pokarm w postaci odchodów, by uzupełnić niedobory.1
Koprofagia może rozwinąć się także u psów cierpiących na różnego rodzaju schorzenia, takie jak cukrzyca, zewnątrzwydzielnicza niewydolność trzustki, parazytozy i inne choroby prowadzące do zaburzenia wchłaniania, a także mieć podłoże genetyczne, jak np. w przypadku labradorów i flat coated retrieverów oraz delecji genu POMC, odpowiedzialnej za nadmierne łaknienie u zwierząt.2
Mój piesek zjada odchody – co robić?
Pierwszym krokiem w eliminacji koprofagii, zwłaszcza u dorosłych psów o nieznanym pochodzeniu jest wyeliminowanie przyczyn zdrowotnych. W tym celu należy wykonać stosowne badania, między innymi sprawdzając biochemię, TLI czy mierząc stężenie witaminy B12 i kwasu foliowego. Jeśli w badaniach wyjdą jakiekolwiek nieprawidłowości, należy skonsultować leczenie z lekarzem weterynarii. Warto również zastanowić się nad wyborem wysokiej jakości karmy, dzięki czemu wyeliminuje się ryzyko niedoborów. U niektórych psów sprawdza się również okazjonalny dodatek suszonych żwaczy w formie przysmaku, który pomaga uregulować problemy trawienne i zmniejsza zainteresowanie odchodami.
Bez względu na przyczynę należy zadbać o perfekcyjne wyuczenie psa pod kątem odwołania i komendy „zostaw”. To pomoże uniknąć przykrych sytuacji na spacerach, gdy zwierzę postanowi zjeść znaleziony „rarytas” – bez względu na to, czy są to odchody czy kiełbasa z trutką. Dobrze jest również popracować z psem nad samokontrolą i umiejętnością rezygnacji z pobierania pokarmu z ziemi bez pozwolenia właściciela, dzięki czemu pies powstrzyma się od zjedzenia odchodów nawet wówczas, gdy opiekun ich nie zauważy.
Jeśli koprofagia jest odpowiedzią na problemy behawioralne związane z lękiem lub nieradzeniem sobie z emocjami, należy zwrócić się o pomoc do dobrego trenera, który pomoże przepracować problem. Warto również zaoferować zwierzęciu zachowanie zastępcze, które pozwoli mu poradzić sobie z emocjami w ciężkiej sytuacji.
[1] https://magwet.pl/30335,koprofagia-u-psow-przyczyny-i-sposoby-postepowania
[2] https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27157046/